بررسی زمین‌شناسی گل‌فشان‌های حاشیه جنوب خاوری دریای خزر

Authors

  • جلال فصل بهار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
  • شوکا فصل بهار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • محسن پور کرمانی گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
Abstract:

پدیده گل فشان از جمله پدیده‌های بسیار جالب و بدیع استکهامروزه مورد توجهبسیاریاز پژوهشگران منابع نفتی، زمین­ساخت صفحه­ای و زمین‌گردشگری قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش‌های فراوانی در کشورهای مختلف، بویژه در کشورهایی که دارای این پدیده هستند؛ صورت گرفته و مقالات گوناگونی به رشته تحریر درآمده است.این مقاله، در راستای نتایج به دست آمده، در مورد روند تکاملی گل فشان‌های فعال و غیر فعالو دیاپیر پنهان منطقه، تهیه شده است. بر اثر فرورانش بستر دریای خزر به زیر پوسته قاره­ای، در حاشیه جنوبی دریای خزر یک سری تاقدیس و ناودیس به وجود آمده که محور آنها در بخش باختر؛ شمال باختری- جنوب خاوری، در بخش میانیحاشیه؛باختری- خاوریو در بخش خاور تا کشور ترکمنستان، امتداد آنها شمال خاوری - جنوب باختری می‌شود. به دلیل افزایش ستبرای سازندهای چلکن، آقچاگیل و اشکوب آپشرون و سری‌های کواترنری به سمت باختر (که از آهک ، مارن، رس و ماسه ریز حاوی بقایای دوکفه‌ای و شکم پایان هستند و به طور همشیب روی یکدیگر قرار گرفته‌اند)، تعداد گل فشان‌های حاشیه باختری و جنوب باختری دریای خزر بیشتر است. در بخش جنوب خاوری حاشیه دریای خزر، سه گل‏فشان فعال و نیمه فعال و چند گل‌فشان غیرفعال و یک دیاپیر پنهان در کنار گل‎فشان قارنیاریق تپه وجود دارد. گل‌فشان‌های فعال؛ نیمه فعال و دیاپیر پنهان حاشیه جنوب خاوری دریای خزر کم و بیش در یک راستا و به موازات گسل خزر قرار گرفته‌اند. بررسی‌های لرزه‌نگاری که در منطقه صورت گرفته، نشان می‌دهد که بر اثر نیروهای فشارشی از سمت شمال بستر دریا و فرونشینی رسوبات پلیو- کواترنر حاشیه جنوبی دریای خزر، در ژرفای پوسته قاره‌ای منطقه، دیاپیرهایی همراه با مواد هیدروکربن در حال رشد هستند که در آینده گل‌فشان‌های جدید به وجود خواهد آمد. روند تکاملی گل‌فشان‌های منطقه مورد مطالعه نشان از آن دارد که قدمت گل فشان‌های منطقه به پیش از پلیوسن پسین می رسد وبر اساس شواهد علمی خاستگاه آنها زمین‌ساختی- رسوبی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پدیده های رسوبی حاشیه دریای خزر

دریای خزر حوزه بسته ایست که قسمت عمده آن در خاک شوروی قرار دارد و فقط سواحل جنوبی آن متعلق به ایران است میزان شوری این دریا تقریباً معادل شوری دریای آزاد است نظر به اینکه شواهدی در دست است که در دوره های بین یخچالی که آخرین آن با زمان ما فاصله چندانی ندارد بین این دریا و دریای آزاد ارتباط برقرار بوده است بعضی از زمین شناسان تصور می نمایند که شوری این دریا در موقع آخرین ارتباط با شوری دریای آزا...

full text

بررسی ژئوشیمی و کانی‌شناسی مواد تشکیل دهنده گل‌فشان‌های حاشیه جنوب خاوری دریای مازندران و رسوبات بسترحاشیه دریا

موادتشکیل دهنده گل‌فشان‌های واقع در بخش جنوب باختری دریای مازندران (کشور آذربایجان) با هدف پی‌بردن به خاستگاه شان از نظر روند تشکیل، کانی‌شناسی و ژئوشیمی مورد مطالعه قرارگرفته اند، ولی تاکنون گل‌فشان‌های منطقه گمیشان با دیدگاه‌ کانی‌شناسی و ژئوشیمی بررسی نشده است  این پژوهش برای اولین بار  با هدف پی‌بردن به خاستگاه آنها از گل‌فشان‌ها و رسوبات بستر حاشیه دریای منطقه مورد مطالعه نمونه‌برداری و بر...

full text

تعیین آسیب پذیری اکولوژیک اکو سیستم های حاشیه جنوب دریای خزر

توسعه درست در جای مناسب خود مناسب خود انجام پذیرد.افزایش دسترسی اکوسیستم های حاشیه جنوب دریای خزر با ظاهری توانمند-و با برخورداری از جاذبه ها و منابع فراوان اکولوژیک-زمینه بوسعه فراگیری را در پی داشته که در اثر آن سلامت محیط زیست این سرزمین به مخاطره افتاده است.از دیدگاه کلی با توجه به رشد شتابان جمعیت در کشور-امکان توقف و یا رودررویی با این توسعه عجولانه برای بومشناسان و مدیران آگاه میسر نیست....

full text

پدیده های رسوبی حاشیه دریای خزر

دریای خزر حوزه بسته ایست که قسمت عمده آن در خاک شوروی قرار دارد و فقط سواحل جنوبی آن متعلق به ایران است میزان شوری این دریا تقریباً معادل شوری دریای آزاد است نظر به اینکه شواهدی در دست است که در دوره های بین یخچالی که آخرین آن با زمان ما فاصله چندانی ندارد بین این دریا و دریای آزاد ارتباط برقرار بوده است بعضی از زمین شناسان تصور می نمایند که شوری این دریا در موقع آخرین ارتباط با شوری دریای آزاد ...

full text

بررسی پراکنش آرسنیک در رسوبات جنوب شرقی دریای خزر

مطالعه ژئوشیمیایی رسوبات حوضه های آبی مثل رودخانه ها ، مصب و بستر دریا ، می تواند یک گام موثر برای پیدا کردن منشا و ارزیابی مدل توزیع آلاینده های زیست محیطی در منطقه باشد. رسوبات محل نها یی تجمع فلزات سنگین در محیط آبی هستند، اما تحت شر ایطی میتوانند خود به عنوان منبع آلودگی در آب عمل کنند ورود فلزات سنگین ازجمله آرسنیک به منابع آبی از طرق مختلف، باعث ایجاد مخاطراتی از قبیل مسمویت، سرطان زایی و...

full text

بررسی اثرات زیست محیطی در تالاب جنوب شرقی دریای خزر

در تحقیق انجام شده،به بررسی و ارزیابی اثرات زیست محیطی در تالاب محصور در کرانه های ساحلی جنوب شرقی دریای خزر پرداخته شده است.با استفاده از هر دو شیوه مدلسازی عددی و بررسی های میدانی به بررسی اثرات ناشی از تخلیه پساب یک مجموعه صنعتی مجاور ساحل در تالاب،پرداخته شده است.مدل عددی مورد استفاده ،یک مدل ترکیبی هیدرودینامیک و انتشار و پخش آلودگی در محیط سیال می باشد که با استفاده از داده های حاصل از ان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 77

pages  75- 82

publication date 2010-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023